روانشناسی معامله گری چیست؟ + نکات مهم درباره معامله‌گری

آیا تا به حال فکر کرده‌اید چرا برخی معامله‌گران موفق‌تر از دیگران هستند، حتی با استراتژی‌های مشابه؟ پاسخ در روانشناسی معامله‌گری نهفته است. این حوزه به مطالعه ذهن و رفتار معامله‌گران می‌پردازد و نشان می‌دهد چگونه احساسات و الگوهای فکری ما بر تصمیمات مالی‌مان تأثیر می‌گذارند.

روانشناسی معامله‌گری به شما یاد می‌دهد که موفقیت در بازار فقط به دانش فنی محدود نمی‌شود. توانایی مدیریت احساسات و حفظ آرامش در شرایط پرفشار نیز مهم است. برای درک عمیق‌تر این موضوع و یادگیری راهکارهای بهبود ذهنیت معامله‌گری، شما را به مطالعه این مقاله در کالج ویفاکس دعوت می‌کنیم.

درک روانشناسی معامله گری

درک روانشناسی معامله‌گری به شناخت نقش احساسات و ذهنیت در موفقیت یک معامله‌گر می‌پردازد. این مفهوم نشان می‌دهد که عملکرد موفق در بازارهای مالی تنها به مهارت‌های فنی محدود نمی‌شود، بلکه توانایی کنترل احساسات و حفظ تعادل ذهنی نیز اهمیت بسزایی دارد.

دو عامل اصلی در روانشناسی معامله‌گری، حرص و ترس هستند. حرص می‌تواند باعث تصمیم‌گیری‌های پرخطر و غیرمنطقی شود، مانند خرید سهام بدون تحقیق کافی. از طرف دیگر، ترس ممکن است منجر به از دست دادن فرصت‌های سودآور یا خروج زودهنگام از معاملات شود. درک و مدیریت این احساسات، کلید موفقیت در دنیای پرتلاطم معاملات است.

اهمیت روانشناسی در معاملات

در دنیای پیچیده‌ بازارهای مالی، تریدرها با مجموعه‌ای از چالش‌ها روبرو هستند که تصمیم‌گیری‌های آن‌ها را تحت‌تاثیر قرار می‌دهند. احساسات از جمله اصلی‌ترین چالش‌ها هستند که باید با استفاده از روانشناسی معامله گری آن‌ها را به‌صورت موثر کنترل کرد؛ زیرا هیجانات می‌توانند منجر به اشتباهات ناخواسته شوند.

معامله‌گرانی که بر اصول روانشناسی در معاملات تسلط دارند در موقعیت‌های پرنوسان بازار، آرامش خود را حفظ می‌کنند و به‌جای تصمیمات عجولانه بر اساس تحلیل‌های منطقی تصمیم می‌گیرند. به همین دلیل، شناخت و استفاده از روانشناسی در معاملات به‌عنوان عامل موفقیت و تمایز معامله‌گران حرفه‌ای از مبتدیان شناخته می‌شود. در ادامه چند دلیل اهمیت بالای روانشناسی در معاملات را بررسی می‌کنیم.

جلوگیری از ضرر

یکی از اصلی‌ترین مزایای استفاده از روانشناسی معامله گری، جلوگیری از ضررهای ناشی از تصمیمات احساسی است. بسیاری از تریدرها، هنگامی که در معاملات خود با روند نزولی چارت مواجه می‌شوند، در وضعیت روحی نامناسبی قرار می‌گیرند و به‌درستی درباره تصمیمات خود فکر نمی‌کنند. در این شرایط، تصمیمات شتاب‌زده و خروج ناگهانی از معاملات بدون برنامه‌ریزی می‌تواند خسارت‌های بیشتری را به بار آورد. تسلط بر اصول روانشناسی معاملات موجب می‌شود تریدرها بتوانند احساسات خود را مدیریت کنند و به استراتژی ازپیش‌تعیین‌شده خود پایبند بمانند.

عدم تصمیم‌گیری سریع در هنگام سودآوری

زمانی که معاملات با سود همراه می‌شود، حس هیجان و خوشحالی باعث می‌شود که برخی تریدرها به‌سرعت تصمیم بگیرند سود خود را قفل کنند. همچنین ممکن است آن‌ها وارد معاملات دیگری شوند تا سود بیشتری کسب کنند. این تصمیمات سریع می‌تواند باعث ازدست‌رفتن فرصت‌های بهتر شود و در ادامه احساس پشیمانی را برای آن‌ها به همراه داشته باشد.

روانشناسی معامله گری به تریدرها یاد می‌دهد که به برنامه‌های خود پایبند بمانند و پس از بررسی کافی، از معاملات خارج شوند. این پایداری می‌تواند سودآوری را افزایش دهد و از تجربه ضررهای احتمالی به دلیل تصمیمات شتاب‌زده جلوگیری کند. همچنین در این حالت تریدرها اصل پایبندی به استراتژی‌ها را یاد می‌گیرند و با اعتمادبه‌نفس در معاملات شرکت می‌کنند.

پایبندی به تحلیل‌های منطقی

احساسات مختلفی می‌توانند پایبندی تریدر به تحلیل‌های منطقی را تحت تاثیر قرار دهند. وقتی بازار بر خلاف پیش‌بینی معامله‌گران حرکت می‌کند، ممکن است آن‌ها تصمیمی بر تغییر تحلیل‌های خود بگیرند یا وارد معاملاتی نامناسب شوند؛ اما روانشناسی معامله گری به آن‌ها یاد می‌دهد تا در شرایط هیجانی نیز به تحلیل‌های خود اعتماد کنند و برنامه‌ریزی منطقی خود را دنبال کنند.

با پایبندی به تحلیل‌ها و دوری از تصمیم‌گیری احساسی، معامله‌گران می‌توانند در مواجهه با شرایط سخت، به نتایجی مطلوب‌تر برسند. البته در اینجا تریدر باید به انواع سبک‌های تحلیلی تکنیکال، فاندامنتال و سایر روش‌های رایج تسلط داشته باشد. آکادمی ویفاکس کالج دوره آموزش رایگان تحلیل بازارهای مالی را به‌صورت حضوری در شهر استانبول برگزار می‌کند. شما می‌توانید با شرکت در این دوره با اصول روانشناسی بازار نیز آشنا شوید.

کنترل اضطراب در شرایط بحرانی

بازارهای مالی به‌طور مداوم در حال نوسان‌ هستند و گاهی اوقات این نوسانات باعث بحران‌های غیرمنتظره‌ای می‌شوند. در این شرایط تریدرهایی که به روانشناسی معاملات تسلط دارند، از تصمیمات عجولانه خودداری می‌کنند و بهترین نتایج را از معاملات خود به دست می‌آورند. در حقیقت تسلط بر روانشناسی معامله گری باعث می‌شود که تریدرها حتی در شرایط بحرانی نیز با آرامش و تمرکز بالا تصمیم بگیرند و از افتادن در دام مشکلات ناشی از ترس و هیجان جلوگیری کنند.

تحلیل تکنیکال و روانشناسی معامله گری

روانشناسی معامله‌گری معمولاً برای تحلیل‌گران فنی مهم است، چرا که بر روی نمودارهای موجود از بازار مالی تصمیمات تجاری خود را مدیریت می‌کنند. از سوی دیگر در تحلیل تکنیکال تکنیک‌های تجزیه و تحلیل فنی و ترسیم نمودارها می‌توانند بسیار در تشخیص روند فرصت‌های خرید و فروش تاثیر مفید داشته باشد. 

در نمودارهای فنی و تحلیل‌های تکنیکال مواردی وجود دارد که در آن یک معامله‌گر باید نه تنها به دانش تحلیل نموداری مسلط باشد، بلکه به دانش خود در مورد عوامل تاثیرگذار بر بازار تکیه کند. 

سوگیری‌های شناختی در بازارهای مالی

مغز انسان می‌تواند مانع بزرگی در معامله‌گری باشد، زیرا اغلب تصور می‌کنیم همیشه منطقی عمل می‌کنیم. در واقع، توجه ما در دنیای پیچیده محدود است و مغز برای صرفه‌جویی در انرژی، به دنبال راه‌های میانبر می‌گردد. این میانبرها گاهی منجر به ساده‌سازی بیش از حد اطلاعات و در نتیجه اشتباه می‌شوند. همین موضوع باعث ایجاد سوگیری‌های شناختی در بازارهای مالی می‌شود. 

سوگیری‌های شناختی، قضاوت‌هایی بر اساس تجربیات و باورهای شخصی به جای شواهد عینی هستند. این سوگیری‌ها می‌توانند ما را به سمت تصمیم‌گیری‌های نادرست، به ویژه در معاملات مالی و کریپتو، سوق دهند. برای بهبود عملکرد در معامله‌گری، درک و غلبه بر سوگیری‌های شناختی ضروری است. با وجود صدها نوع سوگیری شناختی، آشنایی با چهار مورد اصلی می‌تواند تأثیر مهمی بر عملکرد معامله‌گران ارزهای دیجیتال داشته باشد.

سوگیری عمل یا کنشی (The action bias)

این سوگیری تمایل ما به انجام کاری به جای بی‌عملی را نشان می‌دهد. در معاملات، ممکن است باعث شود بدون دلیل منطقی دست به معامله بزنیم، در حالی که گاهی صبر کردن بهترین استراتژی است.

سوگیری لنگر (The anchor bias)

این سوگیری باعث می‌شود بیش از حد به اولین اطلاعاتی که دریافت می‌کنیم، وابسته شویم. در بازار کریپتو، می‌تواند منجر به تصمیم‌گیری نادرست بر اساس قیمت‌های گذشته شود، به جای ارزیابی پتانسیل واقعی ارز.

سوگیری تایید (Confirmation bias)

این سوگیری ما را به سمت جستجو و پذیرش اطلاعاتی که با باورهای ما همخوانی دارد، سوق می‌دهد.

در معاملات، می‌تواند باعث نادیده گرفتن اطلاعات مخالف و تصمیم‌گیری بر اساس دیدگاه‌های یک‌طرفه شود.

تعصب هزینه غرق شده (The sunk cost bias)

این سوگیری باعث می‌شود به دلیل سرمایه‌گذاری قبلی، به تصمیمات اشتباه ادامه دهیم. در بازار کریپتو، می‌تواند منجر به نگه داشتن ارزهای در حال سقوط شود، به جای پذیرش ضرر و حرکت به سمت فرصت‌های بهتر.

نکات مهم معامله‌ گری

• شناخت و مدیریت احساساتی مانند ترس، امید و طمع برای جلوگیری از اشتباهات پرهزینه
• شناسایی مزیت‌های خود نسبت به سایر معامله‌گران برای ایجاد سودهای بزرگتر
• آگاهی از انتظارات و عملکرد سیستم معاملاتی خود برای حفظ ثبات در زمان ضررهای موقتی
• تمرکز بر عوامل قابل کنترل مانند نقاط ورود، خروج و اندازه موقعیت به جای نوسانات قیمت
• پیروی از یک برنامه معاملاتی مشخص برای جلوگیری از رفتارهای تصادفی و غیرمنطقی
• استفاده از پارامترهای ثابت در اندازه معاملات و میزان ریسک‌پذیری
• عدم تأثیرپذیری اندازه معاملات از احساسات شخصی
• حفظ ثبات در استراتژی معاملاتی و پرهیز از تغییر مداوم سیستم بر اساس نتایج کوتاه‌مدت
• مستندسازی فرآیند معاملاتی از ورود تا خروج برای بهبود مدیریت ریسک
• تمرکز بر اطلاعات و داده‌های شخصی به جای شایعات و نظرات دیگران در بازار

نتیجه‌گیری

روانشناسی معامله‌گری نقش کلیدی در موفقیت معامله‌گران در بازارهای مالی و کریپتو دارد. درک و مدیریت سوگیری‌های شناختی، شناخت مزیت‌های شخصی، و پیروی از یک برنامه معاملاتی مشخص، از اصول مهم این حوزه هستند. با به کارگیری اصول روانشناسی معامله‌گری، معامله‌گران می‌توانند از اشتباهات پرهزینه جلوگیری کرده و عملکرد خود را بهبود بخشند.

 این رویکرد به آنها کمک می‌کند تا با ثبات بیشتر و کنترل بهتر بر رفتارهای خود، به سمت موفقیت پایدار حرکت کنند. برای تکمیل دانش خود در زمینه تحلیل تکنیکال و ارتباط آن با روانشناسی معامله‌گری، پیشنهاد می‌کنیم مقاله قبلی ما با عنوان کندل چکش و چکش معکوس را بخوانید.