بازار فارکس بزرگترین بازار مالی جهان است که روزانه میلیاردها دلار حجم معاملات را به خود اختصاص میدهد. این بازار با جذابیتهایی همچون نقدینگی بالا، دسترسی ۲۴ ساعته و امکان معامله با ابزارهای پیشرفته برای بسیاری از سرمایهگذاران و معاملهگران به یکی از محبوبترین انتخابها تبدیل شده است. اما فارکس فقط یک بستر برای خرید و فروش ارز نیست؛ این بازار در واقع یک بستر پیچیده و متشکل از افراد مختلف، استراتژیهای متنوع و فرصتها و چالشهای فراوان است که ورود به آن نیازمند مهارت و دانش کافی میباشد. در این مقاله به شما نشان خواهیم داد که فارکس چیست، چگونه کار میکند و چرا میتواند هم سودآور و هم بسیار پرریسک باشد.
بازار فارکس چیست و چگونه کار میکند؟
احتمالا برای شما سوال باشد که دقیقا فارکس چیست و چگونه کار میکند. بازار فارکس که بهعنوان بزرگترین بازار مالی جهان شناخته میشود، بستری است که در آن ارزهای مختلف دنیا به صورت جفت معامله میشوند. در فارکس، معاملهگران با خرید یک ارز و فروش ارز دیگر بهصورت همزمان به دنبال کسب سود از نوسانات قیمتها هستند. این بازار یک شبکه غیرمتمرکز از بانکها، موسسات مالی، بروکرها و معاملهگران مستقل است که از طریق آنها معاملات صورت میگیرد و برخلاف بازارهای سنتی که به یک مکان فیزیکی محدود میشوند، بازار فارکس به صورت الکترونیکی و از طریق پلتفرمهای آنلاین قابل دسترسی است.
در این بازار، جفتارزهایی مانندEUR/USD (یورو/دلار آمریکا) وGBP/JPY (پوند بریتانیا/ین ژاپن) بیشترین حجم معاملات را دارند و معاملهگران با توجه به تحلیلهای تکنیکال و فاندامنتال خود، تصمیم به خرید یا فروش یک جفتارز میگیرند.
یکی از ویژگیهای منحصر به فرد بازار فارکس، نقدینگی بسیار بالای آن است که به دلیل حجم عظیم معاملات روزانه ایجاد میشود. این نقدینگی به معاملهگران اجازه میدهد تا بهراحتی و بدون مشکل خاصی خرید و فروش کنند، زیرا همیشه خریداران و فروشندگانی در این بازار وجود دارند. همچنین بازار فارکس بهصورت ۲۴ ساعته فعال است و در تمام روزهای هفته به جز شنبه و یکشنبه امکان معامله در آن فراهم است. بازار از دوشنبه در استرالیا شروع به کار میکند و با حرکت به سمت آسیا، اروپا و آمریکا در طول شبانهروز ادامه مییابد. این ویژگی باعث میشود که معاملهگران از تمام نقاط دنیا و در هر زمان از شبانهروز بتوانند به معاملات دسترسی داشته باشند.
عملکرد بازار فارکس بهشدت تحت تاثیر عوامل مختلفی همچون شرایط اقتصادی، سیاسی و حتی طبیعی کشورها قرار دارد. برای مثال، نرخ بهره بانکهای مرکزی، سیاستهای تجاری، تورم و رشد اقتصادی همگی عواملی هستند که میتوانند نرخ ارزها را تحت تاثیر قرار دهند.
مفهوم جفت ارز؛ ستون اصلی معامله در فارکس
درک مفهوم جفت ارز در فارکس، اولین و مهمترین گام برای فهمیدن این است که فارکس چیست و چگونه در آن معامله میشود. در بازار فارکس، ارزها همیشه بهصورت جفت معامله میشوند. برای مثال، در جفتارز EUR/USD یورو ارز پایه و دلار آمریکا ارز متقابل است. وقتی معاملهگری این جفتارز را خریداری میکند، در واقع یورو را در برابر دلار آمریکا خریداری کرده و انتظار دارد ارزش یورو نسبت به دلار افزایش یابد. به همین ترتیب، اگر جفتارز را بفروشد به این معنی است که انتظار دارد ارزش یورو کاهش یافته و دلار نسبت به آن تقویت شود.
تغییرات قیمت در جفتارزها فرصتهایی برای سودآوری فراهم میآورد که بسیاری از معاملهگران از آن بهره میبرند. هر جفتارز دارای نرخ مبادلهای است که نشاندهنده ارزش ارز پایه در مقایسه با ارز متقابل میباشد. این نرخ به صورت پیوسته در حال تغییر است و تحت تاثیر عوامل اقتصادی و سیاسی متعددی قرار دارد. جفتارزها به دو دسته اصلی و فرعی تقسیم میشوند؛ جفتهای اصلی شامل ارزهای کشورهای بزرگ و پرمعامله هستند، در حالی که جفتهای فرعی ارزهای کمتر شناختهشده را شامل میشوند.
نکات مهم در مورد مفهوم جفت ارز در بازار فارکس عبارتاند از:
- ارز پایه و ارز متقابل: هر جفتارز شامل یک ارز پایه (اولین ارز) و یک ارز متقابل (دومین ارز) است
- نرخ مبادله: نشاندهنده میزان ارزش ارز پایه در برابر ارز متقابل است و بهطور پیوسته تغییر میکند
- جفتهای اصلی و فرعی: جفتارزهای اصلی شامل ارزهای شناختهشده مانند EUR/USD، GBP/USD و USD/JPY هستند، در حالی که جفتهای فرعی ارزهای کمتر معاملهشده را شامل میشوند
- تغییرات قیمتی: عوامل اقتصادی و سیاسی میتوانند باعث تغییر نرخ جفتارزها شوند و فرصتهای سودآوری یا ریسک را برای معاملهگران ایجاد کنند
- نقدینگی بالا: جفتارزهای اصلی نقدینگی بالایی دارند و در بیشتر ساعات روز قابل معامله هستند، که به معاملهگران امکان دسترسی مداوم به بازار را میدهد
در مقاله دیگری از ویفاکس کالج با عنوان جفت ارز در فارکس به بررسی کامل این مفهوم و انواع جفت ارزها و بقیه موارد مربوط به آن پرداخته ایم.
ساعات معاملات فارکس؛ ۲۴ ساعته اما با تایمهای طلایی
یکی از ویژگیهای کلیدی که کمک میکند درک کنیم فارکس چیست، قابلیت معامله ۲۴ ساعته آن است. بازار فارکس بهطور مداوم در سراسر جهان فعال است، زیرا با باز و بسته شدن مراکز مالی مختلف در مناطق زمانی مختلف، پیوسته فعالیت میکند. اما تمام ساعات معاملات یکسان نیستند؛ در بعضی از ساعات به دلیل همپوشانی مراکز مالی بزرگ مانند لندن و نیویورک، حجم و نقدینگی بازار به بالاترین حد خود میرسد. این زمانها که به «ساعات طلایی» (Golden Times) معروف هستند، برای معاملهگران فرصتهای بهتری فراهم میکنند، زیرا نوسانات بیشتری دارند و احتمال کسب سود بیشتر است. بهطور کلی، انتخاب زمان مناسب برای معامله در فارکس میتواند به بهبود عملکرد معاملاتی کمک بسیاری کند.
در ادامه با نکات مهم در مورد ساعات معاملات در بازار فارکس آشنا میشویم:
- آغاز بازار با سیدنی: بازار فارکس از ساعات کاری سیدنی آغاز میشود و سپس به توکیو میرود
- پیک نقدینگی در همپوشانی لندن و نیویورک: نقدینگی بازار در زمان باز بودن همزمان بازار لندن و نیویورک در اوج است
- کمتحرکی در جلسات آسیایی: در جلسات آسیایی، نوسانات بازار معمولا کمتر است و نقدینگی کاهش مییابد
- زمانهای پرطرفدار برای معاملهگران حرفهای: معاملهگران حرفهای معمولا در همپوشانی جلسات لندن و نیویورک فعالتر هستند
- تفاوت مناطق زمانی: به دلیل تفاوتهای زمانی، معاملهگران از سراسر جهان میتوانند در هر ساعت از شبانهروز به بازار دسترسی داشته باشند
تفاوت بازارهای مالی دیگر با فارکس چیست؟
درک تفاوتهای کلیدی میان فارکس و دیگر بازارهای مالی، کمک میکند تا بدانیم فارکس چیست و چرا بسیاری از معاملهگران این بازار را برای فعالیت انتخاب کردهاند. برخلاف بازارهایی مثل بورس سهام یا ارزهای دیجیتال، فارکس ویژگیهایی دارد که آن را منحصربهفرد و پویا میکند.
در ادامه به تفاوتهای اصلی فارکس با بازارهای مالی دیگر میپردازیم:
- ساعات کاری: فارکس به صورت ۲۴ ساعته فعال است، در حالی که بسیاری از بازارهای مالی سنتی محدود به ساعات کاری خاصی هستند
- نقدینگی بسیار بالا: حجم معاملات روزانه در فارکس به بیش از چندین تریلیون دلار میرسد که باعث میشود این بازار نسبت به سایر بازارها نقدینگی بیشتری داشته باشد
- معامله بر اساس جفتارزها: در فارکس، معاملات بر اساس جفتارزها انجام میشود بهطوری که ارزش یک ارز نسبت به ارز دیگر سنجیده میشود؛ این در حالی است که در بازار سهام، داراییهای مستقل معامله میشوند
- ریسکهای متفاوت: به دلیل نوسانات بالا و استفاده از اهرم (Leverage)، فارکس ریسکهای متفاوتی نسبت به بازارهای دیگر دارد و میتواند زیانهای بیشتری ایجاد کند
- سطح دسترسی جهانی: برخلاف برخی بازارهای مالی که به قوانین محلی محدود میشوند، فارکس یک بازار جهانی است و معاملهگران از هر نقطه دنیا میتوانند به آن دسترسی داشته باشند.
- اهرم بالا: یکی از ویژگیهای برجسته فارکس، امکان استفاده از اهرمهای بالا است که به معاملهگران اجازه میدهد با سرمایه کم معاملات بزرگتری انجام دهند
مقالات دیگر مرتبط با بازارهای مالی را دسته بندی با عنوان بازارهای مالی می توانید مشاهده کنید.
بازیگران اصلی بازار فارکس؛ از بانکها تا معاملهگران خرد
شناخت بازیگران اصلی بازار فارکس به شما کمک میکند تا بهتر درک کنید فارکس چیست و چه عواملی در پشت پرده این بازار عظیم وجود دارد. از بانکهای مرکزی گرفته تا معاملهگران خرد، هر کدام نقش ویژهای در شکلدهی به قیمتها و تحرکات بازار ایفا میکنند. در ادامه، با بازیگران اصلی بازار فارکس و تاثیر هر یک بر معاملات آشنا میشوید.
بانکهای مرکزی
بانکهای مرکزی بزرگترین بازیگران بازار فارکس هستند. آنها با اعمال سیاستهای پولی، تعیین نرخ بهره و مدیریت ذخایر ارزی تاثیرات عظیمی بر ارزش ارزها میگذارند. تصمیمات بانکهای مرکزی مختلف مانند فدرال رزرو آمریکا یا بانک مرکزی اروپا، میتواند نوسانات قابلتوجهی در بازار ایجاد کند و معاملات را تحتالشعاع قرار دهد.
بانکهای تجاری و سرمایهگذاری
بانکهای بزرگ تجاری و سرمایهگذاری مانند جیپی مورگان و گلدمن ساکس نیز در فارکس فعالیتهای گستردهای دارند. این بانکها علاوه بر ارائه خدمات به مشتریان شرکتی و تجاری، خودشان هم در معاملات ارزی شرکت کرده و حجم بالایی از نقدینگی را به بازار وارد میکنند.
شرکتهای بینالمللی
شرکتهای چندملیتی که به فعالیتهای واردات و صادرات مشغول هستند، به دلیل نیاز به تبدیل ارزهای مختلف برای انجام معاملات تجاری نقش مهمی در بازار فارکس دارند. هر زمان که شرکتی بخواهد برای خرید یا فروش کالا به ارز خارجی نیاز داشته باشد، وارد بازار فارکس میشود و معاملات آن بر نرخ ارزها موثر است.
صندوقهای پوشش ریسک (Hedge Funds)
صندوقهای پوشش ریسک یا هج فاندها از دیگر بازیگران اصلی فارکس هستند. این صندوقها به دنبال کسب سود از نوسانات نرخ ارز هستند و معمولا با استفاده از اهرم بالا و استراتژیهای پیچیده، معاملات بزرگتری انجام میدهند که باعث افزایش نوسانات در بازار میشود.
بروکرها و کارگزاریها
بروکرها به عنوان واسطههایی بین معاملهگران خرد و بازار عمل میکنند. آنها امکان دسترسی به بازار فارکس را برای معاملهگران فراهم میکنند و با دریافت کمیسیون یا اسپرد، خدماتی را ارائه میدهند. انتخاب بروکر مناسب از اهمیت بالایی برای معاملهگران خرد برخوردار است.
معاملهگران خرد (Retail Traders)
معاملهگران خرد شامل افرادی هستند که با سرمایه شخصی خود در بازار فارکس فعالیت میکنند. اگرچه حجم معاملات آنها به نسبت بانکها و صندوقهای بزرگ ناچیز است، اما با توجه به تعداد بالای آنها تاثیر قابل توجهی در نوسانات بازار دارند. معاملهگران خرد از پلتفرمهای آنلاین و ابزارهای تحلیلی برای معاملات خود استفاده میکنند.
بیشتر بخوانید: معرفی صندوق بین المللی پول (IMF) و میزان اهمیت آن بر بازارهای مالی
بروکر فارکس چیست و چرا انتخاب آن اهمیت دارد؟
بروکر فارکس یک واسطه مالی است که امکان دسترسی معاملهگران خرد به بازار فارکس را فراهم میکند. در واقع، بروکر فارکس همان پلتفرمی است که از طریق آن معاملهگران میتوانند ارزهای مختلف را خرید و فروش کنند. این کارگزاریها با دریافت کمیسیون یا اسپرد، به کاربران خود اجازه میدهند که بدون نیاز به سرمایه کلان در این بازار عظیم جهانی فعالیت کنند. درک اهمیت انتخاب یک بروکر مطمئن به شما کمک میکند که بهتر متوجه شوید فارکس چیست و چگونه میتوان در آن بهصورت ایمنتر و با ریسک کمتر معامله کرد.
دلایل اهمیت انتخاب بروکر فارکس مناسب عبارتاند از:
- امنیت سرمایه: بروکرهای معتبر تحت نظارت سازمانهای مالی معتبر هستند که این موضوع از دارایی و سرمایه شما در برابر کلاهبرداریها محافظت میکند.
- سرعت و کیفیت اجرای معاملات: بروکرهای با سرعت بالای اجرای معاملات، از تاخیرها و لغزشهای قیمتی جلوگیری میکنند که برای معاملهگرانی که به نوسانات سریع بازار تکیه دارند حیاتی است
- دسترسی به ابزارهای تحلیلی: بروکرهای معتبر ابزارهای متنوعی برای تحلیل تکنیکال و فاندامنتال ارائه میدهند که به معاملهگران در تصمیمگیری کمک میکند
- پشتیبانی قوی: وجود یک تیم پشتیبانی قوی و پاسخگو در بروکر، در مواقع بروز مشکلات فنی و سوالات کمک شایانی به معاملهگران میکند
- میزان اسپرد و کارمزد: بروکرها هزینههای مختلفی مانند اسپرد و کمیسیون از معاملات کسر میکنند. انتخاب بروکر با اسپرد مناسب میتواند باعث کاهش هزینههای معاملاتی شود
- تنوع حسابها و اهرمها: بروکرهای معتبر حسابهای مختلف با سطح اهرمهای متفاوت ارائه میدهند که میتواند متناسب با نیاز و سطح ریسکپذیری معاملهگر باشد
نقدینگی و حجم معاملات در فارکس؛ چرا این بازار پویا و پایدار است؟
نقدینگی و حجم بالای معاملات از ویژگیهای برجسته بازار فارکس میباشد که آن را به یکی از پویاترین و پایدارترین بازارهای مالی جهان تبدیل کرده است. فارکس به عنوان بازاری جهانی، روزانه حجم معاملات چندین تریلیون دلاری را به خود اختصاص میدهد که این حجم بالا، نقدینگی بسیار زیادی را به بازار تزریق میکند. نقدینگی بالا به این معناست که در هر لحظه معاملهگران میتوانند بدون دغدغه خرید و فروش کنند، زیرا همیشه خریدار و فروشندهای در بازار وجود دارد. این نقدینگی باعث میشود تا معاملات بهسرعت اجرا شوند و تغییرات کوچک در عرضه و تقاضا، تاثیر کمی بر قیمتها داشته باشد.
حجم بالای معاملات در فارکس نیز به پایداری این بازار کمک شایانی میکند. در بازارهای مالی کوچکتر، ممکن است یک معامله بزرگ توسط یک فرد یا شرکت تاثیر چشمگیری بر قیمتها بگذارد. اما در فارکس، با توجه به حجم بالای نقدینگی و تعداد بالای بازیگران این احتمال کاهش مییابد و باعث میشود که نوسانات قیمت بهصورت کنترلشدهتر و کمتر متلاطم باشند. بنابراین برخلاف بسیاری از بازارهای دیگر، فارکس حتی در شرایط عدم اطمینان اقتصادی نیز به دلیل حجم بالای معاملات و نقدینگی زیاد، پایداری نسبی خود را حفظ میکند.
نقدینگی و حجم بالای معاملات همچنین به معاملهگران فارکس این امکان را میدهد که استراتژیهای متنوعی را به کار ببرند. معاملهگرانی که بهدنبال معاملات کوتاهمدت یا اسکالپینگ هستند، از این ویژگی بهرهمند میشوند زیرا میتوانند در هر لحظه بهراحتی وارد معامله شده و با کمترین تاخیر از آن خارج شوند. این انعطاف و پویایی که از نقدینگی و حجم معاملات ناشی میشود، باعث شده تا فارکس به بازاری جذاب برای معاملهگران خرد و کلان تبدیل شود و طیف وسیعی از استراتژیها در این بازار قابل پیادهسازی باشد.